عوامل رشد جهانی قیمت طلا در روزهای اخیر با توجه به تحولات سیاسی و اقتصادی اخیر
در سال ۲۰۲۴، قیمت اونس جهانی طلا به ۲۷۸۹ و متعاقبا" پس از آن در ماه می 2025 به 3340 دلار رسیده است. این رشد چشمگیر قیمت طلا ناشی از چندین عامل مهم اقتصادی و سیاسی بود. با توجه به ناآرامی‌های سیاسی و اقتصادی در نقاط مختلف جهان از جمله تنش‌های اخیر در خاورمیانه، رقابت انتخاباتی در ایالات متحده و متعاقبا" روی کارآمدن ترامپ و جنگ تعرفه ها با چین اقتصاد جهانی، بازار طلا دچار تحول شده و افزایش قیمت بیشتری را تجربه کرده است. در این مقاله به بررسی عوامل اصلی رشد قیمت طلا پرداخته‌ایم.
۱. بی‌ثباتی سیاسی و تنش‌های بین‌المللی
۱.۱. درگیری‌های خاورمیانه
- یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت طلا در ماه‌های اخیر، تنش‌های شدید در خاورمیانه، به ویژه تهاجم رژیم صهیونیستی به ملت مظلوم فلسطین و نیز تنش‌های نظامی میان ایران و رژیم صهیونیستی است. حملات موشکی و پاسخ‌های متقابل میان ایران و رژیم صهیونیستی باعث افزایش نگرانی‌ها در مورد بروز جنگ گسترده‌تری در منطقه شد و پس از آن خبرهای مثبت و منفی مذاکرات ایران و آمریکا تاثیر مستقیمی روی قیمت طلا در داخل ایران گذاشته است.
- بی‌ثباتی در خاورمیانه به طور سنتی به افزایش تقاضا برای طلا منجر می‌شود. طلا در شرایط بی‌ثبات به عنوان دارایی امن شناخته می‌شود و سرمایه‌گذاران در مواقع ناآرامی‌های ژئوپلیتیکی به خرید آن تمایل پیدا می‌کنند.
۱.۲. انتخابات ترامپ ریاست جمهوری آمریکا
- با انتخابات ترامپ بعنوان ریاست جمهوری آمریکا و شروع جنگ تعرفه با چین بازارها با نوعی عدم اطمینان روبه‌رو هستند. سیاست‌های اقتصادی و دیپلماتیک ایالات متحده نقش مهمی در تعیین ارزش دلار و نیز بازارهای جهانی دارد. به ویژه که سیاست‌های پولی و مالی می‌تواند جهت‌گیری‌های متفاوتی در بازار ایجاد کند. این عدم اطمینان به دلیل تأثیر احتمالی روی نرخ دلار و نرخ بهره، تقاضای بیشتری برای طلا ایجاد کرده است.
۲. نوسانات نرخ بهره و سیاست‌های بانک‌های مرکزی
- نرخ بهره و سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی از جمله فدرال رزرو ایالات متحده، عاملی کلیدی در قیمت‌گذاری طلا است. فدرال رزرو در سال‌های اخیر نرخ بهره را به منظور مقابله با تورم به سطوح بالاتری رسانده است. اما پیش‌بینی می‌شود که با کاهش احتمالی نرخ بهره برای مقابله با رکود، دلار آمریکا تضعیف شود.
- کاهش ارزش دلار به این معناست که طلا برای خریداران بین‌المللی مقرون به صرفه‌تر شده و تقاضای آن افزایش می‌یابد که منجر به رشد قیمت طلا در بازارهای جهانی می‌شود.
۳. تورم و انتظارات تورمی
- نرخ بالای تورم جهانی نیز عامل دیگری است که تقاضا برای طلا را بالا برده است. با کاهش ارزش پول‌های رایج، طلا به عنوان یک دارایی ضد تورم مورد استقبال قرار می‌گیرد. تورم بالا به ویژه در اقتصادهای پیشرفته، سرمایه‌گذاران را به سمت طلا سوق داده و از این طریق بر قیمت آن افزوده است.
- انتظارات تورمی در ایالات متحده و اتحادیه اروپا، در نتیجه سیاست‌های پولی و رویکردهای مالی به افزایش تقاضا برای طلا منجر شده است.
۴. کاهش عرضه و افزایش تقاضای فیزیکی طلا
- عرضه طلا محدود است و هزینه‌های استخراج و تولید آن در حال افزایش است. در عین حال، کشورهای آسیایی همچون هند و چین به دلیل سنت‌های فرهنگی و نیز تقاضای صنعتی، خرید طلا را ادامه می‌دهند و تقاضا برای طلا در این کشورها با افزایش همراه بوده است.
- کاهش تولید معادن و افزایش تقاضا در بازارهای نوظهور می‌تواند به فشار بر قیمت طلا و افزایش آن کمک کند.
۵. پیش‌بینی‌های سرمایه‌گذاران و نقش روانشناسی بازار
- بازار طلا به شدت تحت تأثیر احساسات و انتظارات سرمایه‌گذاران است. پیش‌بینی‌ها و گمانه‌زنی‌ها در مورد روند قیمت طلا، خود یکی از عوامل مؤثر بر قیمت این فلز گرانبها است. با افزایش عدم قطعیت‌های جهانی، از جمله درگیری‌های منطقه‌ای و رکود اقتصادی، بسیاری از سرمایه‌گذاران به دنبال سرمایه‌گذاری در طلا هستند.
- احساسات بازار به‌ویژه در سال‌های اخیر به سمت طلا گرایش یافته و این امر باعث افزایش بیشتر قیمت این فلز شده است.
۶. خلاصه و نتیجه‌گیری
طی سال ۲۰۲5، عوامل سیاسی و اقتصادی مختلفی همچون اتفاقات خاورمیانه، جنگ تعرفه های چین و آمریکا و کشورهای اروپایی ، مذاکرات ایران و آمریکا، سیاست‌های پولی و تورم جهانی باعث افزایش قیمت جهانی طلا شده‌اند. طلا به عنوان یک دارایی امن در مواجهه با بحران‌ها و بی‌ثباتی‌ها از ارزش بالایی برخوردار است و تقاضای سرمایه‌گذاران برای این دارایی افزایش می‌یابد. در نتیجه، افزایش تنش‌های بین‌المللی، عدم اطمینان اقتصادی و سیاست‌های پولی می‌تواند به رشد بیشتر قیمت جهانی طلا منجر شود.
